Dlaczego dzieci nie chcą podchodzić do Mikołaja? Psycholog tłumaczy bez lukru

Kiedy „magia świąt” staje się dla dziecka… stresorem

Zawsze wydawało mi się, że widok Mikołaja to dla dzieci spełnienie świątecznego snu. W końcu sama pamiętam kolejki w przedszkolu, emocje, prezenty i ten moment, gdy trzeba było usiąść na kolanach brodatego pana, nawet jeśli nie miało się na to najmniejszej ochoty.

Dziś, jako mama, widzę to zupełnie inaczej. I widzę przede wszystkim dzieci, które nie chcą podchodzić do Mikołaja – nie dlatego, że są nieśmiałe czy „trudne”, ale dlatego, że ich ciało mówi: to dla mnie za dużo.

Psycholog, z którym rozmawiałam, wytłumaczył to bardzo prosto: wiele dzieci odbiera tę sytuację jako intensywną, obcą i nieprzewidywalną. A najmłodsi nie mają jeszcze narzędzi, by oddzielić fantazję od rzeczywistości.

„Dla dziecka Mikołaj jest kimś zupełnie obcym – głośnym, przebranym, często nachylającym się zbyt blisko. Silna ekspozycja na nową osobę w przebraniu może wywołać lęk, który jest naturalną reakcją rozwojową” – usłyszałam.

To nie bunt. To instynkt

W świecie dorosłych często słyszę: „No podejdź! Nic ci nie zrobi!”, „Taki wielki, a się boi?”, „Mikołaj przyniesie prezent tylko odważnym!”. I za każdym razem coś mnie ściska. Bo dzieci nie boją się na złość rodzicom. Boją się… żeby przetrwać. Ich układ nerwowy działa szybko, intuicyjnie, bez filtrów społecznych, które my w sobie wytrenowaliśmy.

Dziecko może:

• odczuwać dyskomfort z powodu bliskości obcej osoby,
• nie rozumieć intencji dorosłego w przebraniu,
• reagować na głośny głos lub nowe otoczenie,
• bać się oceny innych, gdy wszyscy patrzą.

Psycholog podkreślił, że to nie jest żaden „problem wychowawczy”. To normalny etap rozwojowy i absolutnie zdrowa reakcja.

„Jeśli dziecko się cofa, chowa za rodzicem, nie chce podejść – to jego granica. A naszą rolą jest ją zobaczyć, a nie przełamywać na siłę” – tłumaczył.

A może to my mamy z tym problem?

Przyznaję: przez lata wydawało mi się, że „magia świąt” wymaga pewnych scen. Że zdjęcie z Mikołajem to obowiązkowy element rodzinnego albumu. Ale prawda jest taka, że często to my – dorośli – potrzebujemy tego zdjęcia bardziej niż dzieci.

Psycholog zwrócił uwagę, że dorosłym trudno zaakceptować dziecięce reakcje, bo:

• chcemy „mieć ładne wspomnienia”,
• zależy nam na tym, co powiedzą inni,
• czujemy presję otoczenia („inne dzieci idą, nasze też powinno”),
• mylimy świąteczną tradycję z koniecznością.

Dla dziecka jednak liczy się tylko jedno: poczucie bezpieczeństwa. Jeśli atmosfera jest napięta, a rodzic naciska, „magia” w sekundę zamienia się w stres.

Jak pomóc dziecku, które nie chce podejść?

Psycholog podał kilka prostych, ale naprawdę uwalniających wskazówek:

• Pozwól dziecku obserwować z daleka. To już udział.
• Nie komentuj jego reakcji przy innych. To daje mu poczucie, że jest w porządku.
• Daj wybór: podejdziesz albo nie – obie opcje są OK.
• Nie obiecuj prezentu za odwagę. To buduje fałszywe warunki miłości.
• Nie rób presji zdjęciowej. Jeśli nie chce – nie musi być pamiątki.

„Najgorsi są dorośli, którzy czują, że muszą coś naprawić. A tu nie ma co naprawiać. Dziecko potrzebuje tylko czasu i poczucia, że nie jest oceniane” – dodał psycholog.

Czasem największym prezentem jest wolność wyboru

W tym roku postanowiłam dać moim dzieciom dokładnie to: wolność. Bez tłumaczenia, bez namawiania, bez „no idź, szybko!”. Jeśli ktoś chce podejść – świetnie. Jeśli nie – też świetnie. Bo święta nie polegają na tym, by dzieci robiły rzeczy, które dobrze wyglądają na rodzinnych zdjęciach. Święta są po to, by nikt nie musiał udawać odwagi, której jeszcze w sobie nie ma.

Spokój, zrozumienie, granice – to jest magia, której naprawdę potrzebujemy. I tę magię możemy dać dzieciom bez żadnego przebrania, brody i worka z prezentami.