"Po czyjej jesteś stronie, gdy milczysz?" - Przełamywanie społecznej obojętności wobec wykorzystywania seksualnego dzieci
Państwowa Komisja ds. przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15 to niezależny organ państwowy powołany w lipcu 2020 r. Jej zadaniem jest m.in. przyjmowanie zgłoszeń od osób pokrzywdzonych, kierowanie spraw do organów ścigania, prowadzenie postępowań wyjaśniających oraz działania edukacyjne, i profilaktyczne i badawcze.
Skala problemu
Badania pokazują, że co najmniej 26% dzieci doświadczyło wykorzystania seksualnego bez kontaktu fizycznego, a 8% z kontaktem fizycznym. Szacuje się, że ujawnianych jest zaledwie około 10% przypadków wykorzystywania seksualnego. Te liczby jasno pokazują, że milczenie i brak reakcji przyczyniają się do krzywdzenia dzieci.
Istota kampanii
Aby przełamać społeczną obojętność, Państwowa Komisja rozpoczęła kampanię pod hasłem: „Po czyjej jesteś stronie, gdy milczysz?”. Jej celem jest przypomnienie, że każdy z nas ma obowiązek reagować na krzywdę dziecka – zarówno moralny, jak i prawny.
Zgodnie z art. 240 Kodeksu karnego, każdy obywatel ma obowiązek zgłosić wiarygodne informacje o najpoważniejszych przestępstwach, w tym o wykorzystywaniu seksualnym dzieci. Zaniedbanie tego obowiązku wiąże się z odpowiedzialnością karną, a nawet karą pozbawienia wolności do lat 3.
Milczenie podtrzymuje przemoc. Reagując, przerywamy jej eskalację, chronimy bezpieczeństwo, zdrowie i życie dziecka.
Przekaz kampanii
Kampania opiera się na trzech mocnych komunikatach:
„Po czyjej jesteś stronie, gdy milczysz?”,
„Dziecko krzywdzone seksualnie cierpi w ciszy. Nie wolno być obojętnym”,
„Art. 240 KK: Masz prawny obowiązek zgłosić podejrzenie przemocy seksualnej wobec dziecka. Zareaguj!”.
Hasła te mają poruszać emocje, wywoływać dyskomfort i zmuszać do refleksji – bo tylko w ten sposób można przełamać obojętność.
W kampanii wykorzystano sugestywną metaforę – dorosłe dłonie trzymające dziecięce zabawki. Pluszak, lalka czy balony kojarzą się z beztroską, ale w tym zestawieniu budzą niepokój i przywodzą na myśl kontrolę albo manipulację. Zamiast dosłownego przekazu cierpienia wybrano symbolikę, która działa subtelnie, a jednocześnie mocno porusza emocje.
Zasięg i narzędzia
Kampania została przygotowana tak, by dotrzeć do jak największej liczby osób. Jej elementy można zobaczyć w przestrzeni publicznej – na plakatach, w komunikacji miejskiej i na ekranach LCD. Towarzyszą jej spoty radiowe i internetowe, materiały prasowe oraz emisja w popularnych programach telewizyjnych.
Do współpracy zaproszono prawników, ekspertów, organizacje pozarządowe i influencerów, by zwiększyć zasięg i dotrzeć do różnych grup społecznych – dzieci i młodzieży, rodziców, opiekunów oraz specjalistów pracujących z najmłodszymi.
Przełamywanie obojętności
„Po czyjej jesteś stronie, gdy milczysz?” to strategia konfrontacyjna, która wprost stawia pytanie o odpowiedzialność społeczeństwa. Przypomina, że bierność wobec sygnałów świadczących o krzywdzeniu dziecka – to wybór, który sprzyja przemocy.
Celem kampanii jest nie tylko informowanie o obowiązkach prawnych, ale przede wszystkim budowanie poczucia odpowiedzialności obywatelskiej. Każdy z nas może mieć realny wpływ na ochronę dzieci – reagując na niepokojące sygnały, mamy szansę przerwać dramat i zapewnić bezpieczeństwo tym, którzy sami nie mogą się obronić.
Więcej na 240.pkdp.gov.pl
* FDDS Diagnoza przemocy wobec dzieci w Polsce
** The Light Index 2024, Childlight Global Child Safety Institute
Materiał promocyjny Urzędu Państwowej Komisji d.s. Przeciwdziałania Wykorzystaniu Seksualnemu Małoletnich poniżej lat 15