MEN szykuje rewolucję w szkołach. „Uczniowie przejdą na głębokie uczenie się”

19 listopada 2025 roku w Warszawie odbyła się konferencja zorganizowana przez Instytut Badań Edukacyjnych (IBE) pod hasłem „Wiem, umiem, działam – wiedza, kompetencje i sprawczość w praktyce szkolnej”. Podczas wydarzenia ministra edukacji Barbara Nowacka i dyrektor IBE dr hab. Maciej Jakubowski zaprezentowali założenia reformy „Reforma26. Kompas Jutra”. Zmiana podstaw programowych to dopiero pierwszy krok tej szeroko zakrojonej reformy.

Reforma edukacji zaczyna się od zmiany podstaw programowych

Ministerstwo Edukacji Narodowej podkreśla, że zmiany będą wprowadzane stopniowo, by dać nauczycielom czas na adaptację.

Barbara Nowacka zaznaczyła, że chodzi o zapewnienie równych szans na najlepszą edukację w całej Polsce. Reforma ma sprawić, że uczniowie będą sprawczy i dobrze przygotowani do życia we współczesnym świecie.

MEN ogłasza konsultacje publiczne. Zmiany obejmą każdą szkołę

Projekty rozporządzeń dotyczących nowych podstaw programowych trafiły już do konsultacji publicznych, które potrwają do 18 grudnia 2025 roku. Obejmują one m.in. podstawę programową wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowe kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym także uczniów z niepełnosprawnością intelektualną.

Drugie z rozporządzeń dotyczy ramowego planu nauczania dla publicznej szkoły podstawowej. Projekty przygotowano w ścisłej współpracy MEN z Instytutem Badań Edukacyjnych. Zmiany mają obowiązywać od września 2026 roku w klasach I i IV szkoły podstawowej oraz od września 2027 roku w szkołach ponadpodstawowych.

Wraca przyroda i dwa języki obce. Łacina znika z podstawówek

W ramach reformy powróci do szkół przedmiot przyroda, który ma być realizowany w klasach IV–VI w wymiarze trzech godzin tygodniowo. Jego celem jest przygotowanie uczniów do wyzwań współczesnego świata oraz rozwój kompleksowego myślenia i umiejętności praktycznych.

Równocześnie Ministerstwo zapowiedziało rezygnację z nauczania języka łacińskiego w klasach VII–VIII szkoły podstawowej. Jak podano, według danych z 30 września 2025 roku łaciny uczy się zaledwie 40 uczniów klas VII i 81 uczniów klas VIII w pięciu szkołach w całym kraju. W jej miejsce wprowadzony zostanie drugi język obcy nowożytny jako obowiązkowy.

Nowe podejście do nauczania: elastyczność, sprawczość, relacje

Nowa podstawa programowa ma być skonstruowana tak, aby jasno określała cele kształcenia oraz efekty uczenia się. Zakłada większą autonomię nauczycieli, elastyczność i możliwość dostosowania treści do potrzeb uczniów. Zmniejszona liczba obowiązkowych treści pozwoli nauczycielom pogłębiać wiedzę uczniów, dyskutować o błędach i budować umiejętność widzenia problemów z różnych perspektyw.

Dr hab. Maciej Jakubowski zaznaczył, że samo wprowadzenie nowych podstaw programowych nie zmieni metodyki nauczania. Dlatego reforma kładzie nacisk na nowoczesne podejście, w którym kluczowa jest relacja nauczyciel-uczeń i sprawczość dzieci. Uczniowie mają kończyć szkołę z poczuciem dumy i dobrze spędzonego czasu.

Narzędzie Teaching and Learning Toolkit wskaże, co działa w edukacji

Instytut Badań Edukacyjnych wdraża również narzędzie „Teaching and Learning Toolkit” – największą na świecie bazę wiedzy na temat skutecznych strategii edukacyjnych. Ma ono służyć nie tylko nauczycielom, ale także rodzicom i uczniom.

Toolkit ma pomóc w wyborze takich metod, które realnie wpływają na wyniki uczniów. Celem jest poprawa efektywności nauczania, szczególnie w kontekście strat edukacyjnych wynikających z pandemii.

Nowa podstawa programowa nastawiona na praktyczne wykorzystanie wiedzy

Ministerstwo podkreśla, że nowa podstawa programowa ma sprzyjać głębokiemu uczeniu się – uczniowie mają nie tylko przyswajać wiedzę, ale przede wszystkim stosować ją w praktyce. Ma to pozwolić im lepiej odnaleźć się w rzeczywistych problemach, również poza szkołą.

W 2025 roku do szkół weszły już dwa nowe przedmioty – edukacja obywatelska oraz edukacja zdrowotna. To element szerszej transformacji, której kulminacją będzie całkowicie nowa struktura podstaw programowych, obowiązująca we wszystkich etapach edukacyjnych.

Reforma edukacji oznacza zatem rewolucję w polskich szkołach. MEN podjęło się ambitnego planu zmiany systemu nauczania, który ma przygotować dzieci i młodzież na wyzwania XXI wieku.

Źródło: portalsamorzadowy.pl

Zobacz też: Toksyczni rodzice rujnują życie dziecka. Po tych 10 zdaniach trudno się podnieść